زمان تقریبی مورد نیاز برای مطالعه ی این مقاله : هفت دقیقه
حمل مواد خطرناک از جمله اسید ، قیر و مواد سوختی نیازمند رعایت دستورالعمل های ویژه است چرا که اگر حمل این نوع مایع ها اصولی نباشد ممکن است خطرات زیان باری را به همراه داشته باشد .
توجه داشته باشید که باید برای مواد متفاوت از تانکر های مخصوص هر ماده استفاده کنید .زیرا باید هر تانکر متناسب با ویژگی های ماده ساخته شود، جنس ، اندازه ، گنجایش و نوع جوشکاری هر تانکر بسیار حائز اهمیت است .می توان گفت این نوع تانکر ها عموما از جنس فولاد هستند و قطعات با استفاده از جوشکاری برق یا co2 به یکدیگر متصل می شوند که سازه ی آنها مطابق با استاندارد های بین المللی جاده ای است این تانکر ها مجهز به ترمز های ABS و ترمزهای ضد واژگون هستند که وسایل دینامیکی تانکر نیز باید دارای استاندارد باشد و کابین راننده از قسمت بار مجزا طرحی شود .
یکی از مهمترین مواردی که باید برای حمل مواد خطرناک در نظر داشته باشید راننده ی تریلر است رانندگان این نوع تریلر ضمن دارا بودن گواهینامه ی پایه یک که حداقل سه سال از موعد گرفتن آن گذشته ، باید حداقل 23 سال و حداکثر 50 سال داشته باشند و پس از گذراندن سن مجاز باید از حمل مواد شیمایی و مشتعل خودداری کنند (نظارت بر این مورد به عهده ی شخص راننده و پیمانکار است)
رانندگان و کمک رانندگان موظف اند قانون عدم سوپیشینه ، عدم اعتیاد به مواد مخدر و نداشتن بیماری خاص را رعایت کنند و پیش از هر بارگیری مجوز های مربوط به حمل مواد شیمیایی و خطرناک را از سازمانهای مربوطه دریافت کنند .
همچنین برای حمل اینگونه از مواد الزامی است که یک کمک راننده نیز در کنار راننده حضور داشته باشد .
به هنگام بارگیری یا تخلیه باید راننده از استقرار کامل خودرو اطمینان داشته باشد . و تا پایان بارگیری و تخلیه نزد تریلر خود باشد رانندگان موظف اند برای هر بارگیری موارد زیر را به همراه داشته باشند :
1- جلیقه زرد رنگ احتیاط مطابق با استاندارد EN471
2- عینک حفاظتی مناسب جهت حفاظت از چشم در مقابل حرارت و خطرات
3- ماسک مناسب برای تصفیه بخارها و گازهای ناشی از محمولات سمی.
4- دستکش پلاستیکی مناسب و مقاوم در برابر مواد شیمیایی.
5- چکمه پلاستیکی مقاوم در برابر مواد شیمیایی.
6- تن پوشی سراسری ضدآب (WATER PROOF) و مقاوم در برابر مواد شیمیایی.
7- چراغ قوه دستی
8- بطری حاوی مایع شستشوی چشم.
9- بطری حاوی آب
همان طور که می دانید حمل مواد شیمیایی ریسک فراوانی دارد و باعث پخش آلودگی می شود از این رو حمل حیوانات و مواد مرتبط با صنایع غذایی به هیچ عنوان نباید در کنار مواد شیمیایی حمل شود . برای حمل مواد شیمیایی باید از وسایل نقلیه ی مسقف استفاده کرد اگر به هر دلیلی ناچار به استفاده از وسایل روباز شدید برای تریلر خود پوششی مقاوم در برابر تابش نور خورشید در نظر داشته باشید . برای حمل هرگونه از مواد خطرناک رانندگان فقط مجاز به رانندگی در طول روز هستند و طی شبانه روز باید تانکر در پایانه ی مجاز متوقف شود همچنین سرعت مطمئن برای این تریلر ها 60 کیلومتر بر ساعت است و به هیچ عنوان مجاز به یدک کشی خودروی دیگری نمی باشید بهتر است به هیچ عنوان در بین راه متوقف نشوید اما اگر به هر علتی در میان راه توقف کردید تریلر خود را در سمت راست جاده به دور از تونل ها ، پل ها و استراحتگاه های عمومی پارک کنید .
ایمنی لاستیک های تریلر
لاستیک کامیون یکی از اجزای مهم خودرو سنگین است زیرا وزن زیادی از بار را برای حمل تحمل می کند و به صورت مداوم با آسفالت جاده در تماس است لاستیک با کوچک ترین ایراد، خطرات جبران نا پذیری را برای راننده به وجود می آورد . به همین علت لازم است که نکاتی را درباره خرید و نگهداری بدانیم . پیش از هرچیز از استاندارد بودن لاستیک ها مطمئن شوید توجه داشته باشید که از کیفیت مطلوب برخوردار باشند و حتما به نو بودن آن دقت کنید .تمام تانکرها و تمام تریلر ها دارای محدودیت ظرفیت بار هستند بنابراین به هیچ عنوان بیش از ظرفیت تانکر و تریلر بارگیری نکنید
به صورت دوره ای و مداوم آج لاستیک هارا بررسی کنید و به محض سایش آج ها نسبت به تعویض آن اقدام نمایید. در نظر داشته باشید که این کار بسیار حساس و تخصصی است بنابر این از یک متخصص کمک و راهنمایی بگیرید همچنین توجه داشته باشید که سایز رینگ و لاستیک های تریلر یک اندازه باشند و پیش از اتصال تایر به رینگ ، لبه ی رینگ و طوقه را تمیز کنید .
از تنظیم بودن باد لاستیک ها پیش از هر بارگیری اطمینان پیدا کرده سپس بارگیری را آغاز کنید زیرا تحمل وزن بار به عهده ی باد درون لاستیک است و لاستیک نباید در مجاورت گرمای شدید باشد پس هنگام توقف به دور بودن از منابع گرمایشی توجه فرمایید
مواردی که ذکر شد نکات عمومی حمل و نقل جاده ای بود در ادامه نکاتی که مربوط به مایعات خاص است را بیان می کنیم :
تانکر های حمل قیر ضمن استفاده از ورق فولاد باید با استفاده از ورق گالوانیزه دوجداره شود زیرا در مصرف سوخت به صورت قابل توجهی صرفه جویی می شود همچنین خطرات ناشی از حمل قیر را محدود می کند قیر که به خودی خود بسیار آلوده است ضمن آلوده کردن محیط برای انسان نیز حامل انواع بیماری است پس در نظر داشته باشید در معرض گاز ناشی از سوختن قیر یا در تماس با قیر نباشید .
تجهیزات دریچه باید به منظور به حداقل رساندن خطر سقوط از ارتفاع، از سطح زمین قابل دسترسی باشد.
وسیله نقلیه باید به قفل ترمز مجهز باشد
شیر ایمنی اضطراي ثانویه (SSA) داشته باشد
در زمان تحویل قیر همه ی دریچه های تانکر باید بسته باشد
مخزن باید به سنسور هشدار دهنده مجهز باشد تا در صورتی که مقدار قیر درون مخزن از ۱۷ درصد ظرفیت اسمی مخزن بیشتر شد به راننده هشدار دهد تا از نشت مخزن جلوگیري شود
در زمان هشدار تمامی پمپ ها باید تا زمان بررسی و رفع مشکل متوقف گردد
تانکر باید مجهز به سنسور هشداردهنده و تهویه براي خروج گاز سولفید هیدروژن تولید شده درون تانکر باشد
قبل از هر بارگیری بررسی کامل لوله هاي تخلیه ، دریچه ها (از نظر خوردگی و نشتی از لوله ها ) و تمیز نگه داشتن لوله ها الزامی است
مخزن باید عاری از آب باشد
کشنده ی تانکر در زمان تخلیه قیر باید روشن باشد
اسید با دیگر مواد قابل حمل متفاوت است زیرا خاصیت خورندگی دارد و باید از تانکر هایی استفاده شود که نسبت به خورندگی اسید مقاوم باشد . الزامی است که این تانکر ها کپسول گاز co2 به همراه داشته باشند و درصورت بروز آتش سوزی به هیچ عنوان نباید روی اسید آب ریخت زیرا ترکیب اسید با آب ایجاد انفجار می کند .
ظروفی که حاوی مواد شیمیایی و مسموم است باید به نحوی بارگیری شود که در حال حرکت جا به جا نشود و صدمه ای آن را تهدید نکند .
توجه داشته باشید شرکت تولید کننده ی تانکر موظف است تانکر را به نحوی طراحی کند که طول شاسی عقب بلند تر از حد معمول دیگر تانکر ها یا دارای یک لبه ی 50 سانتی متری باشد تا از بروز تصادفات احتمالی جلوگیری کند . همچنین تانکر دارای یک لبه ی فولادی ضد خورنده باشد تا در صورت سر ریز شدن بتوان اسید را مجددا جمع آوری کرد و لبه ی تانکر آسیب نبیند .
برای حمل اسید باید موارد زیر را بر روی تانکر به صورت خوانا و واضح درج کنید :
• نام موسسه حمل و نقل
• گنجایش تانکر
• وزن تانکر بدون محموله
• حداکثر وزن تانکر با محموله
• نام محموله ی مورد نظر
• تاریخ شروع بازرسی دوره ای
دربارگیری فراورده های نفتی باید هزار الی سه هزار لیتر از حجم کل تانکر خالی باشد زیرا این فراورده ها به تنهایی تولید گاز سمی می کند و اگر جایی برای این گاز ها نباشد در صورت وجود فشار باعث انفجار کلی تانکر می شود .
سوخت گیری باید به دور از شهر با رعایت کلیه ی نکات ایمنی و بهداشتی باشد و جلوی تانکر باید به سمت معبر خروجی باشد تا در صورت بروز حادثه به سرعت بتوان ایستگاه سوختگیری را ترک کرد
باید در انتهای کامیون های ویژه ی حمل سوخت زنجیر وصل باید تا بار الکتریکی حاصل از تماس مولکول های هوا با بدنه ، ذرات دوده با اگزوز ، سوخت با دیواره ی تانکر ، چرخ ها با جاده را به زمین تخلیه کند .
رعایت موازین ایمنی و بهداشتی پیش از هر چیز برای حفظ سلامتی شما لازم و حیاتی است .
در حمل و نگهداری مواد خطرناک باید از تانکر مناسب و لباس ایمنی محافظ استفاده کرد تا از بروز هرگونه حادثه ی احتمالی جلوگیری کرد در نظر داشته باشید که امروز بیش از گذشته دغدغه ی حفظ محیط زیست را داریم پس با پیشگیری از احتراق ، انفجار و تولید گاز های مسموم به این دغدغه ی عمومی کمک کنیم .